Czym jest terapia skoncentrowana na rozwiązaniach?

Psychoterapia jest zwykle procesem długofalowym – trudno wszak w trakcie kilku sesji rozwiązać problemy, które często narastały przez lata. Niekiedy jednak potrzebna jest strategia, która pozwoli na szybkie złagodzenie cierpień pacjenta. W sytuacji takiej najczęściej polecana jest Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach (TSR).

Czym jest TSR?

TSR to metoda terapii krótkoterminowej, opracowana w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku w oparciu o metody terapii rodzinnej. Różni się ona jednak znacząco od tradycyjnych podejść terapeutycznych, nie bada bowiem źródeł problemu i unika stawiania diagnozy. Wynika to z faktu, że nie koncentruje się ona na przeszłości, lecz na teraźniejszości i przyszłości. Stosujący ją specjaliści, tacy jak Beata Załucka-Gosk, której zakres specjalizacji przedstawiony jest na stronie: psycholog w Gdyni, starają się też zawsze doprowadzić do sytuacji, w której to sam zainteresowany zaczyna wskazywać sposoby, jakich mógłby użyć w celu rozwiązania swojego problemu.

Jakie są podstawowe zasady Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach?

Terapeuta TSR stara się zwykle w pierwszej kolejności określić, w jakich sytuacjach problem pacjenta nie występuje. Następnie uwaga kierowana jest na te chwile, które są wyjątkami. Ich zdefiniowanie pomaga w wypracowaniu skutecznych rozwiązań. Przyjmowane są przy tym proste założenia: zachowania, które przynoszą pozytywne rezultaty, są wspierane, natomiast działania nieefektywne – eliminowane. TSR nie ingeruje przy tym w obszary, które tego nie wymagają. Metoda ta, podobnie jak terapia ericksonowska, jest więc skoncentrowana przede wszystkim na konstruktywnym rozwiązywaniu problemów, przy maksymalnym wykorzystaniu wewnętrznego potencjału samego pacjenta.

Komu może pomóc Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach?

TSR może być stosowana w wielu różnych dziedzinach – świetnie sprawdza się na przykład w terapii rodzinnej, pracy grupowej lub w krótkoterminowej psychoterapii uzależnień. Rozwiązywane przy jej pomocy problemy mają bardzo zróżnicowany charakter. Metoda ta może pomóc na przykład osobom, które borykają się z depresją, myślami samobójczymi czy bezsennością. Bywa również niezwykle użyteczna w przypadku problemów rodzinnych i wychowawczych oraz zaburzeń odżywiania. Jej niezaprzeczalną zaletą są szybkie efekty: rezultaty podjętych działań powinny być widoczne już po kilku sesjach.

Jakie techniki stosowane są w Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach?

Ponieważ Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach bazuje na mocnych stronach pacjenta, bardzo ważne jest ich określenie. Mogą w tym pomóc odpowiednio sformułowane pytania, dotyczące na przykład pozytywnych aspektów teraźniejszości, wyjątków czy odczuć odnośnie skutków podjętych w ramach TSR działań. Ważną rolę pełnią również uzyskane informacje zwrotne: pozwalają one między innymi na ocenę osiągniętych efektów oraz – jeżeli występuje taka konieczność – na wyznaczenie nowych zadań.